En doorzetten nu......

Er komt behoorlijk veel op ons af. Het vormen van een stichting en een medisch team, mensen zoeken die daarin plaats willen nemen. Het aanscherpen en uitdiepen van ons projectplan en dat "even" in het Engels vertalen. De muzykjun van 15 november in Meerzigt.

We kunnen echt alle hulp gebruiken nu.

Martie van den Blink komt bij de stichting, zij zal de secretarisfunctie vervullen. Martie woonde vroeger in Eastermar en woont nu in Twijzel. Wij zijn erg blij dat ze heeft toegezegd. Linda Zeggelaar uit Leeuwarden gaat ons adviseren in het gebruik van social media. Nelleke Hoekstra, dochter van Elle, gaat in het team Fondswerving plaatsnemen. Bert de Vries onderzoekt wat er mogelijk is, betreffende het transport. Simon Dijkstra leent ons weer gratis de apparatuur voor de muzykjun. Leden van Lechery, en vooral Anne Wiersma zijn al druk bezig met de voorbereiding.Veel mensen denken mee en komen met goede plannen, dit motiveert ons ook ontzettend. Met elkaar moeten we het toch voor elkaar kunnen krijgen. Wanneer je mee wilt helpen, laat het ons weten. Voor iedereen is wat te doen!

Aan de slag!

We vergaderen wat af, met Fam2fam, notaris, vrijwilligers en medisch personeel. Het lijkt nu echt van de grond te komen. Erg spannend. Gaat het ons met elkaar lukken om zo'n groot bedrag te sparen? We maken gretig gebruik van de social media ook al zijn we er niet helemaal in thuis. Het bestuur moet worden uitgebreid en we willen mensen enthousiasmeren. Soms lukt dat en zijn we als een kind zo blij maar we krijgen ook wel eens demotiverende reacties en komt het op doorzetten aan.
Ondertussen zijn we gewoon aan het werk en het blijkt dat we ons ook al gauw weer druk maken om de Nederlandse dingetjes. Wanneer ik dan aan Armenië denk, schaam ik me. Wat zouden zij blij zijn wanneer ze zich druk konden maken om onze luxeproblemen. Met regelmaat kunnen we onze beelden en verhalen kwijt aan mensen die we tegen komen of die bij ons thuis langs komen. Graag laten we het zien en dit is tevens een uitnodiging voor wie geïnteresseerd is. Welkom!

"Hoe is het met jullie huis"

Zo hard kwamen we weer terug in de werkelijkheid hier. Dat was waar ook, we hebben maandenlang intensief verbouwd om ons huis naar onze zin te maken. Nu we gezien hebben wat de mensen in Armenië hun huis moeten noemen, schamen we ons bijna voor waar we allemaal zo moeilijk over hebben gedaan.
De terugreis is goed gegaan. Heel fijn was het gesprek met Elle, onze projectgenoot, en zijn vrouw Jantsje, die ons van Schiphol kwamen ophalen. Zij zijn eerder in Armenië geweest en herkennen de verhalen. Al vertellend merken we bevestiging van de keuzes die we voor ons project willen maken. Ik heb een ruw projectplan opgsteld, Gepke heeft een ruwe presentatie met beeldmatriaal in elkaar gezet, dus we kunnen tempo houden met het verder uitwerken. Zo zullen we op een vrijdag in november weer een muziekavond organiseren, waarvan de opbrengst naar ons project gaat.

Deze blog houden we nog wel een tijd in de lucht. We verwachten ongeveer eens in de week een nieuwe update te geven. We hebben enorm veel steun ervaren van alleen al het feit dat jullie ons volgden, en soms reageerden. Heel fijn, en enorm bedankt. Hopelijk blijven jullie deze blog de komende weken nog volgen. Zodra we een meer vaste plek voor ons project hebben gevonden (webpagina) zullen we dat via deze weg laten weten.

Groet, Gepke en Arjan

Vier keer een toost

Vanavond hebben we van en maaltijd genoten binnen een tja wat was het, ze noemden het zelf een multicultigezin. Vader en moeder uit Rusland. Man en kinderen uit Libanon en de vrouw uit Armenie.  De tafel was overvol met allelei heerlijke gerechten. Het blijkt een gebruik te zijn dat er verschillende keren wordt getoost. Ons project, de reis terug, het onderlinge contact en de band tussen Armenie en Nederland kan niet meer stuk.
Wij gaan proberen een paar uur te slapen. Eén uur komt de taxi, ja dezelfde met dezelfde chauffeur, ons terughobbelen naar Yerevan. We zien jullie allemaal graag weer, zullen de eerste weken niet klagen over Nederland maar wel bestoken met onze belevenissen. Oan't sjen!

Als in een achtbaan.

Gisteravond ben ik redelijk gedesillusioneerd in slaap gevallen. Het gesprek met het Rotarylid was demotiverend. En we hadden in onze ogen zo'n goed plan bedacht. We hebben tot een laat tijdstip zitten wachten op een gesprek dat uiteindelijk hoofdzakelijk ging over zijn project, zijn visie enneh, nee we moesten niet al te veel verwachten. Wanneer Rotary Gyumri al zo'n passieve opstelling laat zien, hoe zullen we dan Rotary Nederland moeten overtuigen dat we de Armenen moeten helpen. Arjan was gelukkig nog enigzins hoopvol en liet zich hierdoor niet uit het veld slaan. Vanmorgen hebben we onze zorgen kunnen delen met het Caritasteam en zij hebben ons vertrouwen weer zo'n boost gegeven dat ik weer helemaal om ben en er vol voor ga. Arjan maakt deze blog even af,wij moeten zo weer gaan.
We hebben de hele dag meegekeken in hun kliniek. Gepke heeft zelfs meegewerkt: de arts heeft haar de hele tijd geconsulteerd, zelfs toen ze er achter kwam dat Gepke verpleegkundige is. De tolk was geen enkele belemmering. Op enig moment hebben we zelfs contact gezocht met Nederland, een bevriend arts die zich erg betrokken voelt bij het project, en hebben hem op afstand een specialistisch advies kunnen laten geven. Zo moet het gaan werken, ook volgend jaar: we hebben gezien dat het werkt, en ook verschil maakt! Op die manier hebben we gemerkt dat ons plan sterk en uitvoerbaar is, en hebben we dus ons antwoord gevonden op de negatieve impuls van de avond ervoor... Het plan staat.

Dat is schrikken....

We hebben een begroting gemaakt..... Poeh, dat is slikken.  Durven we dit? Het is een enorm hoog bedrag wat we in één jaar bij elkaar moeten zien te krijgen. We kunnen de makkelijke weg kiezen maar dat betekent dat we niet alleen de allerarmsten in onze doelgroep krijgen,of de moeilijkste. Dat betekent dat we geld uit moeten geven aan het zoeken naar onze patiënten. Geen adres,geen straatnamen en transport om hen op te halen. Ons hart gaat uit naar die mensen waar bijna niemand naar omkijkt. We gaan zometeen met iemand van Rotary Gyumri praten. Ja, om kwart voor elf 's avonds nog. Het zijn niet allemaal Friezen die hun woord houden. Geduld he, dat was het....pfff

Een plan rijpt.

We hebben nu met verschillende organisaties gesproken. Morgen de laatste stap en dat is een dag meelopen in de Caritas kliniek. Aan het eind van deze dag zal er een overleg plaatsvinden met de director en haar staf. Wij gaan ons plan presenteren. We hebben gemerkt dat er in onze ogen winst kan worden behaald met samenwerking. Al deze organisaties houden zich bezig met het bereiken en helpen van de allerarmsten. Van elkaar weten ze weinig. Zo kwamen wij er achter dat, Goddank, Caritas een opvanghuis aan het bouwen is voor de disabled boven de 18 jaar. Dat is goed nieuws voor het meisje dat ons twee dagen geleden zo aangreep. Omdat de regering stopt met de vergoeding voor haar omdat ze 18 is geworden, en er nu geen opvang voor gehandicapte mensen is, is de discussie over haar voortbestaan. De disabled blijken amper bestaansrecht te hebben. Caritas heeft beloofd naar haar situatie, en die enkele andere gezinnen die we beschreven hebben, te kijken. De organisatie maakt zich hard voor deze ongewenste groep. Via Fam2fam worden de adressen doorgespeeld. Misschien gaan de ouders nu hun mogelijke plannen niet doorvoeren, zingen ze het nog een jaar uit met ondersteuning van Caritas en Fam2fam en kan het meisje naar het nieuwe tehuis. Zo makkelijk kan het dus ook zijn. Laten we het hopen. Ook hebben we vandaag, samen met Karine van Fam2fam, een goede samenwerking ondervonden met de director van het Shirakcentre. We hebben voorlopige afspraken kunnen maken. Eén ding is duidelijk geworden, wij Nederlanders moeten aansturen terwijl we varen op de ervaring van de andere instanties. Er moeten nog bergen verzet worden maar we weten in ieder geval welke bergen en waarom. Deze reis is ontzettend waardevol. Iedereen hier blijft ons maar vragen of we de bezienswaardigheden al bezocht hebben, wij zijn blij dat we dat niet gedaan hebben en elk uur optimaal hebben benut.

Cultuurverschil

Het zijn intensieve dagen, zelfs al zijn ze niet van vroeg tot laat gevuld met afspraken. Alles gaat in het Engels, dus continu vertalen. En op lichaamstaal letten als onze tolk een heel gesprek in het Armeens voert: vertelt ze ons verhaal wel goed, en wat krijgen wij straks als antwoord? En, komen we steeds meer achter, het cultuurverschil overbruggen. De mensen hier besteden zorg en aandacht aan hun uiterlijk en voorkomen. Maar dat ze goed gekleed gaan, of dat we hier luxe speelgoedwinkels aantreffen, wil niet zeggen dat ze genoeg eten, drinken en onderdak hebben! Er is slechts een kleine, rijke elite. Het grootste deel van de bevoling is arm tot straatarm. En als je gaat vragen, hebben ze allemaal problemen met hart, bloedvaten en nieren. Of we medicijnen voor ze kunnen regelen om dat op te lossen. Het is moeilijk om scherp te krijgen wie ook echt hulp nodig heeft, en zelf ook gemotiveerd is om (goede) hulp te onvangen. Zo spraken we een gezin, vrouw gescheiden van dronken loshandige man, met 6 kinderen die " vanwege de stress van de scheiding allemaal niet goed kunnen praten en dus logopedie nodig hebben". En die mensen keren de rug toe naar hulpverleners die eerst een goed gesprek aan willen gaan om te ontdekken wat er echt aan de hand is...

De afgelopen dagen hebben we op die manier verhalen gehoord over Caritas die ons niet vrolijk stemden. Vandaag snappen we waarom. Caritas geeft niet klakkeloos wat mensen komen vragen, ze onderzoeken, bijna op westerse manier, de hele situatie: sociaal en medisch, de mensen zelf en hun omgeving. En dan helpen ze op maat, vaak door naar specialisten door te verwijzen. Maar dat wil niet iedereen horen, merken we en men ontvangt liever medicatie en/of behandeling dan dat ze horen dat ze moeten "exercizen" om gewicht te verliezen. Des te beter dat we nauw gaan samenwerken met Caritas, zodat de hulp die we willen geven, ook bij de goede mensen gaat landen.

Cirkel doorbreken

Vooral het gezin met het gehandicapte meisje gisteren was erg aangrijpend. Gepke en ik hebben er veel over doorgepraat: wat kunnen we voor haar betekenen? En hoe schrijnend ook: niets. Wat het meisje nodig heeft is liefde en aandacht. Haar ouders moeten echter zo vechten om het basale bestaan, dat ze dat niet kunnen.
Ook vandaag hebben we daar voorbeelden van gezien, mensen die vast zitten in een kringetje van ellende. En het is allemaal zo voorstelbaar. Er is nauwelijks werk en veel mensen zijn uit de stad weg getrokken, voor zover ze dat konden betalen. Zeker de helft van de stad bestaat nog uit half ingestorte gebouwen en verwilderde stukken land gevuld met zelf geknutselse bouwwerken. In die bouwwerken wonen grote families met elkaar op een kluitje. Sociale zekerheid kennen ze niet, alleen een maandelijks bedrag van de regering voor gezinnen met jonge kinderen als er verder geen inkomen in dat gezin is, of als je een bepaalde ziekte hebt. Zo'n tweederde van de stad leeft op deze manier, met weinig meer dan een paar tapijten om in de winter -45 graden buiten de golfplaten te houden. Dat is al zwaar. Als vervolgens één of meerdere gezinsleden medische problemen heeft, en ze zelf het vervoer naar het ziekenhuis en de doktersrekening moeten betalen, wordt het al snel uitzichtloos. Dan verdwijnt ook de energie om er zelf nog wat van te maken, of zelfs om liefde en aandacht aan kinderen te geven.
Belangrijkste is dat gezinnen weer een eigen inkomen kunnen krijgen. Maar dat kost energie die er nu net weer niet is. De hulp die Fam2fam aan bijna 300 gezinnen geeft helpt: het neemt een stukje zorg voor kinderen weg. Wat wij ook vandaag hebben gezien en gehoord is met welke aandoeningen en klachten mensen te maken hebben. Veel problemen met hart, nieren en vaten. Het beeld dat zich bij ons nu begint vast te zetten: kunnen we door het wegnemen van medische problemen de cirkel van ellende doorbreken, zodat de mensen weer energie krijgen en een grotere kans hebben weer aan werk te komen? Dat gaan we morgen verder onderzoeken, in gesprek met hulpverleners in de stad. Wat zijn hun ervaringen, waarom werkt het nu zoals het (niet) gaat? Dat zal weer een intensieve dag worden, en - zo hebben we vandaag gemerkt - heel goed op blijven letten of ze wel begrijpen wat we bedoelen, met alle vertalers die er tussen zitten....

En dit raakt!

We hebben uitgebreid gesproken met Karine van Fam2fam. Het is te veel om op te schrijven. Er ontstaat meer en meer helderheid. We zijn met Haik,de chauffeur en Karine naar Shirak gegaan, nu al.  Dit stond voor zondag op het programma maar zijn wij even blij dat we er geweest zijn. Niet dat het leuk was, aangrijpend zelfs. We hebben de mensen ontmoet waarvoor we ons vol willen inzetten. In hun krotten, want dat zijn het, kregen we een hartelijke ontvangst. De kindjes zijn niet donker,hebben geen kroeshaar en de oudjes zitten niet voor rieten hutjes maar deze mensen hebben het geen haar beter dan mensen in Afrika. Ik heb het idee dat deze mensen volledig vergeten (gaan) worden omdat Armenie geen officieel ontwikkelingslandlabel heeft. Eén familie blijft in het bijzonder door ons hoofd spoken. Hoe heeft het zover kunnen komen? Na een hartelijke ontvangst worden we binnengelaten in weer een krotje. Deze moeder heeft ook geprobeerd het op een huis te laten lijken. We stappen het kamertje binnen. Nadat we de gezinsleden de hand hebben geschud, blijkt er nog iemand te zijn. In een hoek staat een stoel. Het eerste wat ik zie (kamertje was direct tjokvol met al die mensen) zijn twee vergroeide benen. Een meisje, zwaar geestelijk en lichamelijk gehandicapt. Oh nee...... Ondertussen wordt er verteld en vertaald maar ik kan mijn ogen niet van haar afhouden. In Nij Smellinghe zien we deze categorie patiënten regelmatig en ik weet, of kan me een goede voorstelling maken van hoe zwaar de zorg moet zijn wanneer je dit als ouder moet leveren. Ik kijk naar de moeder, ze is op en huilt uitdrukkingsloos een paar tranen. Waar is de vader, vragen wij. Vader is ziek. Hij heeft last van nieren, prostaat en zijn maag. Hij was naar de dokter geweest maar de dokter wilde eerst geld $ 150,- voor alleen onderzoek... Dat is er niet wanneer de € 12.50 van Fam2fam je enige inkomsten zijn. Healthinsurance dan? Is er niet en ze zijn maar weer bij de dokter vandaan gegaan. Het meisje is 18 geworden dus voor haar kunnen ze ook geen financiële ondersteuning meer van de regering ontvangen. Ze zijn ten einde raad. Ik ga naast het meisje zitten, haar niveau zal zijn als van een kind van één, schat ik. Dan reikt ze naar mijn hand en drukt mijn hand tegen haar wang en glimlacht. Vervolgens aai ik haar over haar haar, vanaf dat moment wil ze alleen nog maar contact en laat ze me niet los. Ondertussen gaat de discussie in de kamer over dat ze....haar willen laten inslapen... Ik kijk naar Arjan en zeg, hier zit een meisje in dit gehandicapte lichaam, en bedwing mijn tranen. Gelukkig kan ik me op dat moment terugtrekken achter mijn hulpverlenersmasker. Onvoorstelbaar dat er gesproken wordt over levensbeëindiging terwijl ze nog zo kan genieten, anderzijds zo voorstelbaar dat de ouders het niet meer kunnen. Er zijn nog meer kinderen wordt er gezegd. Opvanghuizen voor deze kinderen schijnen er niet te zijn....Arjan en ik hebben genoeg gespreksstof voor de avond. Zo maar naar bed, we zijn erg moe.

Wat een indrukken.......

Goed, we wilden slapen tot een uur of drie. Dat is erg mislukt, na vier uurtjes waren we klaarwakker. Strakblauwe lucht, graad of 25 dus lekker naar buiten. We liepen richting de markt en wat opvalt is het grote contrast. dames op glitterhakken op zeer ongeplaveid wegdek. Iedereen beneden de 50 heeft een mobiel (en iedereen erboven geen tanden...), maar de huisjes/appartementen lijken klein en armoedig. Alleen voor de deur van banken of andere, wat rijkere, winkels is de stoep tiptop in orde. Het verkeer is hier een uitdaging, Italie valt erbij in het niet. Er is geen belijning op het wegdek en eh...u redt zich wel he. Wie het eerst komt.
Het lijkt alsof hele families op de markt staan. Onder alles wat nog een beetje parasol mag heten wordt een diversiteit aan producten verkocht. de mensen zijn wederom erg vriendelijk en wanneer ik Arjan aan het zoeken ben wijst een oud mannetje mij spontaan de weg. Na een poosje verbeelde ik mij dat waar wij ook kwamen steeds het woord Anglais hoorden, nog voor wij arriveerden bij een kraam. Even later kregen we dit inderdaad bevestigd. Het is net een dorp en iedereen weet dat we er zijn. We vallen ook wel op met ons postuur, de meeste Armeniers komen tot borsthoogte. Wat opviel was dat achter de koopwaar veel, zo op het oog, zestigplussers waren. Zelfs hele oude vrouwtjes ,zeer armoedig gekleed, zonder gebit die dan met vier broden in de verkoop aan een tafeltje zaten, of bij de achterbak van hun auto. Het lijkt alsof deze mensjes zich maar moeten redden en dat die vier broden de daginkomst zijn...wanneer ze ze verkoopt. Dat zijn de mensen waar ik zo graag mee zou willen praten maar de taal laat het niet toe, we begrijpen er dan ook niets van. Ook hebben we gemerkt dat we een beetje afgezet worden als toeristen. Maar prijzen zijn zo laag, waar hebben we het eigenlijk over. We hebben wat vastgelegd op film maar hebben ook gemerkt dat mensen daar niet zo blij mee lijken te zijn. Een Armeen die een beetje Duits sprak bevestigde dat. We zullen zometeen Karine vragen, zij komt naar het hotel misschien wil ze wel een keer mee om te vertalen.

Shaken,not stirred.

Ken je dat gevoel dat wanneer je van een boot stapt het deinen gevoelsmatig nog even doorgaat? Zoiets ervaren we nu. Na in het ene schokkerige Tsjechische vliegtuig te zijn opgewarmd, gaat de frequentie omhoog in het volgende vliegtuig en de grote finale is de taxirit naar Gyumri. Hoe behendig de chauffeur ook de kuilen probeerde te ontwijken, het dak van de auto heeft er een aantal deuken bij gekregen. Met als geruststelling: één koplamp op de weg en één op de Heer boven ons. Bijzondere ervaring wel, Armenië bij nacht. Bij het licht van de (vele) sterren is een mengelmoes te zien van stenen muren, golfplaatschuttingen en mooie hekwerken. Een enkel mooi huis, fel verlichte benzinestations, en verder .... ja .... het Franse platteland zou je bijna kunnen zeggen. Dat beeld kwam in ieder geval op toen we meer de bergen in reden, en een paar meter verder naast de weg konden kijken. Breed asfalt, zand en rotsen links en rechts, hier en daar wat bomen en onder die bomen houten stalletjes waar ze verdag watermeloenen vekopen. Hele bergen! De mensen zijn uiterst vriendelijk, ondanks het feit dat onze chauffeur zo moe was dat wij het idee hadden dat we hem moesten wakkerhouden. Dat was best wel lastig want we konden echt niet communiceren. Zo nu en dan riepen we maar hoooo......we gaan na onze nacht/dagrust eens opzoeken of dat in het Armeens bestaat en of het ook hetzelfde betekent. Onze kamer ziet er prima uit,de bedden lonken. Arjan ziet zo grijs van vermoeidheid dat ik hem ga tillen denk ik.....tot later

Hartverwarmend.

Zoveel mailtjes en support....geweldig,dankjewel! We gaan op dubbele vleugels. Elle heeft aangeboden ons te brengen en te halen. Dat is erg fijn want we reizen 's nachts. We zijn ineens zwaar patiënt en hebben veel paracetamol antibiotica en vitamines nodig....gaan we lekker uitdelen daar. We  Ik heb beloofd via de blog, doeg te zeggen tegen Marrit en Doutsen. Andere mensen geven geld en zij geven hun moeder hebben we maar besloten,al vinden ze het ook altijd niet even makkelijk.

Laatste...

bericht voor we gaan slapen. Verontrustende e-tickets. Vertrektijd 09.15 i.p.v. 19 u nog wat. Afgifte koffers 19.20 en boarden 19.15???? Zucht. Morgen maar bellen met Czech airlines en hopen op tikfouten.

Mailtjes.

En er zijn heel veel mailtjes de deur uitgegaan om mensen te attenderen op deze blog. We hopen dat het een levendig geheel gaat worden.

Gepke

Spannend!

We zijn erg spontaan gisteren pas op het idee gekomen om te gaan proberen een blog te starten. Dit is de eerste poging. Eigenlijk zouden we al moeten inpakken maar dat hebben we maar doorgeschoven naar morgen. Elle is net geweest om ons nog wat wijze woorden en wensen mee te geven. Oh ja en om te vertellen dat de chauffeurs zich levensgevaarlijk op de weg gedragen. Bemoedigend. Het potje Norit staat al klaar samen met het goede voornemen om echt alle salades vriendelijk te weigeren en alleen water uit fles of pak te gebruiken. Arjan is nu digitaal aan het inchecken en stoelen vooraan in het vliegtuig te bemachtigen zodat we in Praag ook werkelijk binnen een half uur kunnen overstappen. We hopen dat jullie ons reisverhaal gaan volgen en ook anderen er op attent maken zodat het project gaat leven en gedragen wordt. Het voornemen is om een paar keer per dag wat te schrijven, wind en weder dienende.

Groet, Arjan en Gepke